wowlab

Moeilijke Corona tijden. Drie weken niet naar school. Lekker! Maar alleen maar binnen zitten is ook niet fijn.

Wat kun je doen? Ga iets maken. Alleen, of samen.

Ik heb wel iets daarvoor. Een tijdje geleden moest ik pionnen voor een spel maken, in de vorm van bootjes. Die zijn leuk om zelf te maken en dan kun je ze daarna schilderen en op Mens erger je niet gebruiken, Ganzenbord, Monopoly. Maar ik heb nog meer gemaakt zoals knutsels van papier. Ook die kun je in elkaar zetten.

Je kunt dit bij me bestellen, dan krijg je het thuis gestuurd. Heb je weer even wat te doen.

Bootje

Wat krijg je? Een plankje hout met daarin alle onderdelen. Die kun je eruit drukken en ze dan op elkaar lijmen met hobbylijm, witte houtlijm of, als je daarmee mag werken, secondelijm. Een moertje van ijzer, lekker zwaar, onder in de voet zorgt dat de boot stevig staat en niet om valt tijdens het spelen.

Papier knutsel

Uitgelijmd, genoeg geschilderd? Ik heb ook een keer van papier een soort bol gemaakt, die je in elkaar kan zetten. Het is wel even doorwerken, een half uur ben je er wel mee bezig. Je krijgt dan een vel papier met zeshoeken erin, die trek je voorzichtig los en zet ze met splitpennen aan elkaar. Je kunt er ook andere vormen van maken.

Hoe kom je eraan?

Bel me op, app me, of mail: wout zweers, tel 0623020257, zweers(at) dds.nl.

Wat kost het? Niet niks, maar niet meer dan wat voor materiaal nodig is en eventueel om het op te sturen de porto. Het bootje kost 2 euro, de vellen papier 1 euro. Daarmee kun je 1 bootje maken, of 1 grote bal zoals op de foto.

Rendering van hoogwater in de IJssel. Voordat ik dat in een model ga bouwen wil ik er een beetje mee spelen. Hoe ziet het er uit? Wat komt goed naar voren?

Wat zie je? De IJssel loopt naar Kampereiland linksonder in het beeld, vanaf Arnhem, rechts midden. De IJssel is even verscholen achter de Veluwezoom bij Dieren. De oude IJssel loopt van rechts bovenin naar de IJssel toe, omgeven door een heuvelrand. Dat zullen wel rivierduinen zijn. Maar wie weet glaciale restanten? De bodemkaart of verkenning ter plaatse brengt wel een keer uitkomst. De Sallandse heuvelrug, een oude stuwwal, is ook mooi te zien.

Hier de bronkaart om de rendering mee te maken. De grijswaarde geeft de hoogte aan. Het winterbed is volledig gevuld (hier: blauw) en je ziet overduidelijk hoe hoog dat boven de omliggende gebieden ligt, vooral bij Zwolle. Bij Kampen zal het wel niet zo’n vaart lopen omdat het water daar in het Zwarte Water weg kan stromen. De Veluwe , Sallandse heuvelrug en Montferland zijn wit = vlak. Dat komt niet doordat het zand er af is gegraven om de randstad mee te verhogen als preventie tegen overstromingen (zeespiegelstijging), maar doordat ik de hoogtekaart daar tot 13 m hoogte heb uitgewerkt, hoger had ik niet nodig.

De IJssel is een vrij jonge rivier, tussen begin van de jaartelling en ongeveer 700 is er een periode geweest dat er geen verbinding was met de Rijn. Ergens bij Kampen of Gorssel is er een nieuwe doorbraak gekomen. Ik ben nu aan het uitzoeken hoe dat zat (piekoverstroming ergens in 8e eeuw doorbrak een windduin die de Ijssel blokkeerde. Daarna kon het water weer noordwaarts stromen). Na 800 wordt weer gewag gemaakt van scheepvaart op de IJssel. Mooi raamwerk om beelden en een verhaal over de IJssel door de eeuwen heen aan vast te binden, wat dan misschien wel op de IJssel Biënnale een keer tentoongesteld kan worden. Meanderende zinnen ook, inderdaad. Net als de IJssel.

wiki ijssel

Arcgis kaart van IJssel met grijswaarden indeling 0-15 m hoogte

opmerking 5 jan 2023: gebruiklsaanwijzing van deze kaart: hiermee kun je een nauwe band van hoogte, ic een dijk, isoleren. Specifiek voor een dijk in dit gebied is dat deze boven het land uitsteekt. Daar kun je gebruik van maken. Doe dit door content aan te klikken en 1, en slechts 1, laag te selecteren. Deze bepaalt de rendering van de hoogte naar een kleur. Onder een gekozen waarde is alles blauw, boven een iets hogere ( 1 m hoger) waarde alles rood, ertussen wit. Je ziet de dijk dan duidelijk afsteken in rood met een wit gebiedje er om heen ( de dijk is lokaal de hoogste plek). Hoe verder stroomopwaarts je gaat, hoe hoger ( absolute waarde) de dijk is, en je moet dan een volgende laag kiezen. Kies de juiste hoogte in de legenda en je kunt dan gaandeweg bovenstrooms de dijk isoleren in rood. Dit is een hele klus om voor de hele rivier te doen en de resultaten vast te leggen / combineren maar het geeft aan dat je door een laag in te stellen details naar voren kunt halen. Ik heb het gedaan, het vroeg veel montagewerk in Photoshop om er een grote kaart van de djijkpositie in de hele IJssel vallei van te maken. Er is vast wel ergens een laag binnen PDOK wat de dijken exact aangeeft waarmee dit veel vlugger kan. Zoiets als “dijken” of “dijken lijn”. PDOK is ( voor mij althans) onoverzichtelijk. Een grote hooiberg met veel spelden, maar vind ze maar eens. Een goed vindbare, goed gedocumenteerde catalogus zou handig zijn.

I had to make a groove in an irregularly shaped cutting board. First i made a picture including dimensions. I cropped the picture with photoshop, folloewing the rectangle on the floor to eliminate the perspective distortions. Then tracing in Rhino and scaling. The resulting line could, finally, one hour later, be milled, which was merely 5 minutes work.

A couple of tricks: painters tape around the rim, and mark the outside with black marker so you can relly see well where to trace

4 points as markers in the corners of the board, these points are also control points in your drawing and will serve later for controlling alignment of the mill. Measure the distances on the board and diagonals. Construct this in your cad program. Match the points on the background picture of the board under the constructed points to be sure your dimensions of your tracing will be accurate.

You will notice a scale difference due to parallax if you use floor dimensions of the rectangular outline. It will not match exactly with the scale of the board – points. Use the rectangle on the floor only to align the perspective cropping in Photoshop.

I used the constructed points to make a polygone with the router. The edge points of the polygone should match the points on the board which could be checked by moving the mill exactly on the vertices.

I milled with a ball mill 6 mm, up to 3.2 mm.

A river of light flows through Zwolle. Made these models for students who develop scenarios of flooding in Zwolle. With a videobeamer i projected the river. A photo of it offered me a new view and inspiration.

Hard gewerkt aan IJssel maquettes. Van Gis data hoogtekaart gemaakt welke gebruikt is om snijlijnen voor de laser mee te maken. Enige luchtfoto interpretatie is nodig, teveel details leiden af, en het snijden wordt ook lastig: het duurt dan erg lang en er zijn veel losse stukjes wat niet praktisch is om vlot een maquette te maken. Als ze niet veel toevoegen aan de informatie: weg ermee!

Deze maquette is gemaakt om er echt water doorheen te laten lopen, daarom zijn de dijken breder gemaakt dan ze op schaal zouden moeten zijn. Anders zouden ze maar een mm breed zijn en kapot gaan of water doorlaten. Een inlaat en een uitlaat en een rand rondom zorgen dat het water niet overal heen loopt.

Trying out how a sliced landscape looks with different materials. Used 3mm single fluted cardboard. This should be cut perpendicular to wave direction in cardboard to avoid strange artifacts. It feels like a puzzle, maybe it could be used as such in a class geography. Next will be visualisation of the subsoil, which has a lot of variety (clay, sand loam) in this area (glacial artefacts)

Source files: AHN (algemene hoogtekaart nederland, digital information of the Dutch topography). Downloaded the information (geotiff) from AHN site, converted with QGIS to 16 bit bitmap (black and white scale), combined them in photoshop and converted this to a smaller bitmap (GIF, about 1000 x 2000 pixel) to make a 3D shape (bitmap to heightfield in Rhino, other programs may also be suitable.

Bryce, an old and now obsolete landscape and fractal forming program had a nice bitmap to landscape converter. It could also do interesting things with it, such as erode the landscape. Too bad that it was bought by Corel and later on incorporated in Vue, where it lost most of it’s interesting aspects behind many layers of menu’s. However, the original Bryce interface was really horribly inefficient. Who does a good make over with just the Bryce functionality? I still use it , running under W7. It never installed well under W10. But more for nostalgic reasons.

After a week of calibrating, some testing, adjusting and getting everything tidy in the studio the laser is working beyond expectation. Ready to roll!

First test was a castle made by Fred van Goor, designed for 4 mm plywood. I tested in 4 mm cardboard, just to see how fast it goes.

De nieuwe laser staat en werkt. Lijkt een kleine machine op de foto, maar 160 cm x 100 cm werkoppervlak is echt riant groot. Bedoeld in eerste instantie voor dozen, verpakkingen en meer werk tegelijk in de laser zodat ik niet voortdurend materiaal aan het wisselen ben .

En nu zijn er twee lasers, voor een workshop wordt dit heel praktisch. Eerste workshop in het verschiet in kader van Grafiek 2019.

Afgelopen week voor kinderen van 6 – 9 workshop gegeven over energie. Dat is een vrij abstract thema, dus dat moest vertaald worden naar iets waar kinderen van die leeftijd goed mee uit de voeten kunnen.

Veel voorbereid, maar uiteindelijk maak je in de workshop toch last minute keuzes. Bijvoorbeeld: wat absorbeert zonlicht beter? Zwarte of witte huid. Omdat de zon scheen kon dat heel goed proefondervindelijk worden gedaan met een brandglas en zwart en wit papier. Kijken welk papier het eerst gaat smeulen. Inderdaad (gelukkig maar) rookte het zwarte papier veel eerder dan het witte. Fikkie stoken is altijd leuk, en zo kon ik het mooi combineren.

Ik liet de kinderen verschillende kledingmaterialen zien, wol, vilt, fleece, dons, en voelen wat warm voelt en wat minder warm. Daarna een opgewarmd stuk aluminium (op zelfde temperatuur gebracht in een pannetje met heet water) met een thermometer erin in een wollen muts en in een donzen jack gedaan. Kijken wat het snelste afkoelt. Het donzen jack koelde in eerste instantie sneller af, daarna langzamer dan de muts. Ook daar wisten de kinderen wel een verklaring voor. Gedurende drie kwartier konden ze de temperatuur telkens even bekijken, zien wat uiteindelijk het beste isoleerde. En er over nadenken.

In de tussentijd konden ze aan een eigen ding gaan bouwen, met materiaal wat ze het beste leek hiervoor. Isoleert het het beste of om andere reden? De een maakte een huisje van zacht schuim voor haar kat, de ander een warme hoed, een mof om je handen in te steken, of een warm kussen om op te zitten. Gelukkig had ik maar vier kinderen, met een klas van 30 is dat een heel ander verhaal, even los van of je 30 kinderen met een brandglas wilt laten spelen.

Achteraf:

• De combinatie van uitleggen, laten proberen en toepassen werkte hier goed. Het begrip energie hoeft er niet met de haren bij te worden getrokken. De kinderen pikten het idee prima op, ook zonder ze de woorden in de mond te leggen.
• Het bouwen uiteindelijk gaf ook andere mogelijkheden die niet zozeer met energie te maken hebben maar vooral met zelf iets maken, eigen idee vasthouden, iets tot een goed eind brengen. Minstens zo belangrijk bij jonge kinderen.
• Fijn om bouwen te kunnen combineren met het spelen met warmte. Later noemen ze dat wel energie, als ze daar aan toe zijn. Dan valt dat in een gespreid bedje.

The new laser is on it’s way, somewhere in one of the containers aboard the Cosco Nebula. Exciting!